Καλοκαίρι του 1974, στο τότε επιβλητικά «γερμανικό» Westfalenstadion του Dortmund.
Προκριματικός γύρος ενός παγκοσμίου κυπέλλου που ξεκίνησε ράθυμα αλλά πολύ σύντομα εξελίχθηκε σε ορόσημο.
Είναι το μοναδικό παιχνίδι που δεν κέρδισε «η Ολλανδία του Κρόιφ» εκτός από τον τελικό.
Ο Γιόχαν είναι έτοιμος να υποδεχθεί τη μπάλα σε μια από εκείνες τις vintage αλλαγές παιχνιδιού της δεκαετίας που άλλαξε το ίδιο το ποδόσφαιρο: «σαραντάρα μπαλιά» του Άρι Χάαν στην αντίθετη πλευρά, στα τετραγωνικά μεταξύ κόρνερ και μεγάλης περιοχής.
Ο Γιόχαν κατεβάζει τη μπάλα με ένα άγγιγμα με το αριστερό χάνοντας λίγο την ισορροπία του, ενώ πλησιάζει ο σκληρός Όλσον προς το μέρος του. Γέρνει το σώμα προς τα πίσω και με το πέλμα του δεξιού ποδιού την φέρνει μπροστά του, ανάμεσα και στα δυο του πόδια για να την προστατέψει.
Δεν έχει πρόσωπο στο τέρμα, ίσως γι’ αυτό ο αμυντικός να του δίνει και χώρο και κυρίως χρόνο να σκεφτεί. Ο Κρόιφ στέκεται στην άκρη της περιοχής, συμπαίκτης κοντά του δεν υπάρχει, τέρμα δεν βλέπει, δυνατότητα άμεσης επίθεσης δεν διαφαίνεται, αλλά και η συντηρητική επιλογή να τη δώσει πίσω δεν υφίσταται καν στο μυαλό του.
Ο Σουηδός τον έχει πλησιάσει και του έχει αποκλείσει κάθε επιλογή, με άμυνα και τοποθέτηση για manual. Ακόμα και ο καλύτερος μέχρι τότε ποδοσφαιριστής είτε θα σέντραρε απευθείας είτε θα κοντρόλαρε για να κερδίσει χρόνο μέχρι να πλησιάσει κάποιος συμπαίκτης για βοήθεια. Όχι ο Κρόιφ.
Ο Κρόιφ θα βγει από τη μονομαχία με μια μαγική κίνηση που βάζει τον δύσμοιρο Όλσον στη χρυσή βίβλο του ποδοσφαίρου ως αρνητικό πρωταγωνιστή. Πολύ δύσκολα θα ξανασυναντήσει κανείς τέτοιον αποπροσανατολισμό αντιπάλου ακόμα και σήμερα, κοντά μισό αιώνα μετά από εκείνο το γύρισμα-τρίπλα-τακουνάκι-τούνελ.
Ναι, δεν υπάρχει ακριβής όρος να περιγράψει την κίνηση, γι’ αυτό έμεινε στην ιστορία του ποδοσφαίρου ως το “Cruyff turn“.
Σπάσιμο της μέσης, τίναγμα του σώματος από την αλλαγή κατεύθυνσης, χαμηλό κέντρο βάρους, απόλυτη ισορροπία. Ο Γιόχαν έχει ξεμαρκαριστεί και μπαίνει στην περιοχή. Στο Westfalen ένα αυθόρμητο επιφώνημα θαυμασμού, αλλά το αραβούργημα του Κρόιφ δεν έχει ολοκληρωθεί.
Δεν πασάρει, δεν σεντράρει συμβατικά. Προτιμά να την χαϊδέψει, να της δώσει φάλτσα με τον πιο ερωτικό τρόπο που υπήρχε και θα υπάρχει στο άθλημα. Με το εξωτερικό.
Δεν έχει σημασία τι έγινε μετά στη φάση, ποιος ακολούθησε, ποιος κέρδισε. Σημασία έχουν εκείνα τα έξι δευτερόλεπτα. Γιατί όλα αυτά ο Γιόχαν, από την πρώτη έως την τελευταία επαφή του με την μπάλα, τα σκέφτηκε και τα έκανε πράξη σε έξι δευτερόλεπτα.
Η εντυπωσιακότερη πτυχή αυτής της στιγμής είναι η αρμονία εγκεφάλου και σώματος, ο απόλυτος χρονισμός, η προσαρμογή της ιδέας στο ταλέντο.
Ο Γιόχαν Κρόιφ ήταν ίσως η πιο σημαντική προσωπικότητα στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Ως ποδοσφαιριστής, έγινε ο κύριος εκφραστής, ο ποντίφικας του “totaal voetbal”. Ως προπονητής, θεμελίωσε το θαύμα της Βαρκελώνης, άλλαξε τη φιλοσοφία της Μπαρτσελόνα και την μετέτρεψε σε αυτό που θαυμάζουμε όλοι τα τελευταία 20 χρόνια, σε τέτοιο βαθμό ώστε ο πάντα φειδωλός Γκουαρντιόλα να διακηρύττει ότι “ο Κρόιφ δημιούργησε τον Καθεδρικό Ναό, η δουλειά η δική μας είναι να τον λειτουργούμε”.
Ο Κρόιφ συχνά έρχεται στο θυμικό ειδικών και μη, για τον τρόπο με τον οποίο άλλαξε οριστικά τον τρόπο αντίληψης της τακτικής στο ποδόσφαιρο, για τις μεθοδολογίες κατάρτισης και ανάπτυξης των νέων ποδοσφαιριστών.
Πάνω απ’ όλα όμως, προτού φορέσει το σακάκι και τη γραβάτα και καθίσει στον πάγκο, ο Κρόιφ άλλαξε για πάντα την τεχνική προσέγγιση του ποδοσφαίρου.
Εκείνο το «τρικ» στον αγώνα με τη Σουηδία, είναι το σύμβολο της επιρροής του, το τοτέμ της «Μεγάλης Ολλανδίας», η πεμπτουσία του ίδιου του αθλήματος. Αρκεί μόνο αυτή η φάση, δεν χρειάζονται φλυαρίες ή τεράστια αφιερώματα.
Στις 24 Μαρτίου του 2016 η καρδιά του Ολλανδού σταμάτησε να χτυπάει.
Η δική μας κάθε που ξαναβλέπουμε το “Cruyff Turn” χτυπάει πιο γρήγορα.
athletestories.gr
